Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;

 

Τι είναι ο σακχαρώδης διαβήτης;

Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι μια νόσος που χαρακτηρίζεται από αύξηση του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα, που κατά κύριο λόγο οφείλεται στην ελλιπή παραγωγή ινσουλίνης. 

Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από το πάγκρεας. 

Ένας από τους κύριους ρόλους της είναι να βοηθάει το σάκχαρο του αίματος να εισέρχεται στα κύτταρα ώστε να χρησιμοποιηθεί ως “καύσιμο” για την παραγωγή ή την αποθήκευση ενέργειας. 

Υπάρχουν δυο βασικοί τύποι διαβήτη:

 Ο διαβήτης Τύπου 1 (ΔΤ1) εμφανίζεται συνήθως σε νεαρά άτομα (αν και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία). Χαρακτηρίζεται από καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν την ινσουλίνη, με αποτέλεσμα να είναι αναγκαία η χορήγηση ινσουλίνης για να μπορεί το άτομο να επιβιώσει. 

Ο διαβήτης Τύπου 2 (ΔΤ2) αφορά κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, συνήθως παχύσαρκα και συχνά υπάρχει κληρονομική προδιάθεση για την εμφάνισή του. Για τη θεραπεία του απαιτείται απώλεια βάρους (με σωστή διατροφή και άσκηση) και χορήγηση αρχικά δισκίων και σε προχωρημένα στάδια χορήγηση ινσουλίνης. 

Ο διαβήτης της κύησης είναι ουσιαστικά μια ειδική περίπτωση διαβήτη που παρουσιάζεται μόνο κατά τη διάρκεια της κύησης και κατά κανόνα υποχωρεί αμέσως μετά τον τοκετό. Αντιμετωπίζεται με δίαιτα και αν είναι απαραίτητο με ινσουλίνη, ενώ οι γυναίκες που παρουσιάζουν διαβήτη κύησης έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν τύπου 2 διαβήτη σε μεγαλύτερη ηλικία. 

 Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα;

•  πολυουρία (μεγαλύτερη παραγωγή ούρων)

•  πολυδιψία (αύξηση του αισθήματος της δίψας και της κατανάλωσης νερού)

•  πολυφαγία (ακούσια απώλεια βάρους παρά την αυξημένη όρεξη).
• Ξηροστομία
• Απώλεια βάρους 
• Θάμβος όρασης
• Κόπωση
  

Τι μπορεί να πάθω από τον σακχαρώδη διαβήτη;

 

Η καλή ρύθμιση της γλυκόζης στο αίμα έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο των επιπλοκών του διαβήτη. 

Ο διαβήτης όταν παραμένει αρρύθμιστος έχει ως αποτέλεσμα την ενδεχόμενη εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών. 

Αυτές οφείλονται είτε στη βλάβη μικρών αιμοφόρων αγγείων (μικροαγγειοπάθεια), είτε στη βλάβη μεγαλύτερων αγγείων (μακροαγγειοπάθεια). Οι πρώτες περιλαμβάνουν τη βλάβη του αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού (αμφιβληστροειδοπάθεια), τη βλάβη των νεφρών (νεφροπάθεια), και τη βλάβη διαφόρων νεύρων του σώματος (νευροπάθεια). Η αμφιβληστροειδοπάθεια είναι δυνατόν να οδηγήσει σε σοβαρή βλάβη της όρασης (έως και πλήρη τύφλωση) εάν δεν διαγνωσθεί έγκαιρα. Για το λόγο αυτό συνιστάται προληπτικός έλεγχος των ματιών όλων των διαβητικών ασθενών κάθε χρόνο από οφθαλμίατρο με βυθοσκόπηση. Η ανεύρεση πρώιμων βλαβών έγκαιρα μπορεί να θεραπευθεί με ακτίνες laser. Ο διαβήτης σε συνδυασμό με την υπέρταση (πίεση) αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου που οδηγούν σε νεφρική ανεπάρκεια. Οι βλάβες στους νεφρούς από τον αρρύθμιστο διαβήτη μπορούν να οδηγήσουν σε καταστροφή του νεφρού και ανάγκη τεχνητού νεφρού. Για την πρόληψη της λεγόμενης διαβητικής νεφροπάθειας, συνιστάται μια ειδική εξέταση μια φορά το χρόνο (μέτρηση αλβουμίνης ούρων 24ώρου), που μπορεί να αναδείξει έγκαιρα τη νεφρική βλάβη, και μπορεί να αντιμετωπισθεί αρκετά ικανοποιητικά. Η νευροπάθεια είναι συνήθως ασυμπτωματική, εκδηλώνεται όμως ενίοτε με ποικιλία συμπτωμάτων (συνήθως πρώτα από τα κάτω άκρα), όπως μουδιάσματα, αίσθημα καύσου, τρυπήματος από βελόνες, πόνους, κ.λπ. Η καλή ρύθμιση του σακχάρου και ορισμένα φάρμακα μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών. Οι μακροαγγειακές επιπλοκές αφορούν κυρίως τις αρτηρίες που αρδεύουν τον εγκέφαλο, την καρδιά ή τα κάτω άκρα, και ενδέχεται να προκαλέσουν αντίστοιχα αγγειακά εγκεφαλικά και καρδιακά επεισόδια (έμφραγμα μυοκαρδίου, στηθάγχη, κ.λπ.) ή περιφερική αρτηριοπάθεια των κάτω άκρων. Μεγάλες μελέτες έχουν αποδείξει πως η καλή ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, η διακοπή του καπνίσματος, η τακτική μυϊκή άσκηση και η χρήση των καταλληλότερων αγωγών για κάθε περίπτωση (εξατομίκευση της αγωγής), είναι σε θέση να μειώσει δραστικά τον κίνδυνο όλων αυτών των επιπλοκών.

 Παθήσεις της καρδιάς και των μεγάλων αγγείων

Παθήσεις των νεφρών.
Παθήσεις στα μάτια.
Περιφερική αγγειοπάθεια και νευροπάθεια.

 Διάγνωση του Σακχαρώδη Διαβήτη

     Ο ασθενής έχει συμπτώματα (πολυουρία, πολυδιψία, απώλεια βάρους) και τιμή σακχάρου στο αίμα ίση ή μεγαλύτερη από 200 mg/dl
    Σάκχαρο αίματος μετά 8 ώρες νηστεία ίσο ή μεγαλύτερο από 126 mg/dl ή
    Σάκχαρο αίματος 2 ώρες μετά λήψη 75γρ γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου) ίσο ή μεγαλύτερο από 200 mg/dl
    Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται στο εξωτερικό η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης στη διάγνωση του ΣΔ. Έτσι τιμές μεγαλύτερες από 6.5 θεωρούνται διαγνωστικές της νόσου. Στις οδηγίες της ελληνικής διαβητολογικής εταιρείας δεν περιλαμβάνεται αυτή η δοκιμασία στα διαγνωστικά κριτήρια του διαβήτη και έτσι μόνο ως ενδεικτική μπορεί να χρησιμοποιείται.

 

 

πηγές: *Βαρούνης Χρήστος, MD, MSc, PhD Ειδικός Καρδιολόγος, *sosiatroi.gr